Ydych chi'n gwybod sut i leihau eich risg o gael strôc?
Mae'r Gymdeithas Strôc wedi lansio ymgyrch Cymru gyfan sy'n anelu i leihau nifer yr achosion o strôc ar draws y wlad.
Ysgrifennwyd gan Sam
—30 Ion, 2017
Meddai Ana Palazón, Cyfarwyddwr Cymdeithas Strôc Cymru:
“Trwy gymryd camau ynghylch tri o'r ffactorau risg mwyaf sy’n gysylltiedig â strôc, gallem leihau nifer y strociau ar draws Cymru o hyd at 50%. Rydym yn gofyn i bobl wneud tri pheth syml:
- Gwirio’u pwysau gwaed unwaith y flwyddyn
- Gwirio curiadau’r galon i weld a oes unrhyw anghysondebau
- Ceisio sylw meddygol ar unwaith os ydynt yn cael unrhyw symptomau sy’n gysylltiedig â strôc, fel gwendid yn yr wyneb, breichiau neu siarad yn aneglur.”
Ffibriliad Atrïaidd (neu AF) yw’r anhwylder y galon fwyaf cyffredin yng Nghymru. Mae pobl sy’n dioddef o AF bum gwaith yn fwy tebygol o gael strôc, ac mae strociau a achosir gan AF yn fwy tebygol o arwain at farwolaeth, neu arwain y sawl sy’n goroesi at lefelau uwch o anabledd.
Y trydydd ffactor risg mwyaf yw Pwl o Isgemia Dros Dro (TIA) sy’n digwydd pan fydd ymyriad dros dro i’r cyflenwad gwaed i’r ymennydd. Er efallai na fydd y symptomau’n parhau’n hir, mae pwl o Isgemia dros dro yn ddifrifol iawn. Mae’n arwydd bod person mewn perygl o fynd ymlaen i gael strôc. Dyna paham y mae TIA yn aml yn cael ei alw’n rhybudd o strôc, eto i gyd, mae cymaint o bobl yn hollol anymwybodol o’r cyswllt rhwng TIA a strôc felly’n peidio â chael y gwasanaethau a’r cymorth sydd eu hangen arnynt. Yn aml, mae pobl yn anwybyddu symptomau TIA fel “pwl bach od”; fodd bynnag, gall hynny beryglu bywyd, am fod dros 25% o’r bobl sydd wedi cael strôc eisoes wedi cael strôc o’r blaen neu TIA.
Dylid trin holl symptomau strôc o ddifri, waeth pa mor gyflym y maen nhw'n pasio. Dylai pobl gadw golwg am wendid yn yr wyneb neu'r wyneb yn gwyro, colli'r gallu i symud un ochr neu broblemau wrth siarad.
Mae neges Act FAST (wyneb, braich, lleferydd ac Amser i alw 999) yn hynod bwysig. Gorau po gyntaf y bydd pobl yn cael cymorth meddygol, gorau oll fydd eu canlyniadau a lleiaf oll eu hanableddau. Peidiwch ag anwybyddu pyliau bach od, ffoniwch 999 ar unwaith.
Y 5 peth pwysicaf yr ydym am i chi eu gwneud:
- Mynd i gael prawf pwysau gwaed a gwirio’ch curiad calon.
- Dysgu prawf FAST (Wyneb, Braich, Lleferydd Ffonio).
- Rhannu prawf FAST gyda’ch ffrindiau, teulu a’ch cydweithwyr.
- Dangos eich cefnogaeth tuag at yr ymgyrch drwy ddefnyddio hash nodau’r ymgyrch #StrokeRisk a #Lleihaustroc ar eich sianeli cyfryngau cymdeithasol.
- Dangos eich cefnogaeth i’r ymgyrch drwy rannu ac ail-anfon negeseuon trydar cyfryngau cymdeithasol y Gymdeithas Strôc ar Facebook a Twitter.
Os ydy strôc wedi effeithio arnoch chi neu aelod o’ch teulu, rhowch alwad i linell gymorth y Gymdeithas Strôc ar 0303 3033 100.